Η Μονή Γουβερνέτου μοιάζει σαν κάστρο, με πύργους που χρησίμευαν για την προστασία από επιδρομείς. Ειδικά η εξωτερική όψη του μοναστηριού φανερώνει τις έντονες ενετικές επιδράσεις: μοιάζει με ενετικό φρούριο και έχει διαστάσεις 40 μ x 50 μ με 50 κελιά σε 2 ορόφους, πύργους στις τέσσερις γωνίες του και ειδικές θυρίδες – πολεμίστρες.
Σήμερα σώζονται πλήρεις μόνο οι δυο πύργοι αλλά μπαίνοντας στον περίβολο μπορεί να δει κανείς τα υπολείμματα των άλλων δύο. Το καθολικό, ο κύριος ναός του μοναστηριού, είναι αφιερωμένο στην Παναγία, γι αυτό η μονή Γουβερνέτου πήρε το όνομα Κυρία των Αγγέλων.
Η εκκλησία έχει σταυροειδές σχήμα, χωρίς θόλους και νάρθηκα κάθετο στο κεντρικό κλίτος. Το πολύ ενδιαφέρον και εντυπωσιακό είναι οι ανάγλυφες εικόνες τεράτων που κοσμούν την πρόσοψη του ναού. Η τεχνοτροπία είναι επίσης αρκετά ασυνήθιστη με ενετικές επιρροές από την εποχή της Αναγέννησης και του μπαρόκ.
Ο ναός ξεκίνησε να χτίζεται την εποχή των Ενετών, αλλά οι εργασίες διακόπηκαν λόγω της εισβολής των Τούρκων και των απαγορεύσεων που επέβαλλαν. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί ο ναός με ειδική άδεια που παραχώρησαν οι Τούρκοι κατακτητές. Δίπλα από την εκκλησία υπάρχει ένα παρεκκλήσι που είναι αφιερωμένο στον ιδρυτή της Μονής, τον Άγιο Ιωάννη τον Ερημίτη, η σπηλιά του οποίου βρίσκεται μέσα στο φαράγγι Αυλάκι. Στο πλάι του ναού υπάρχει επίσης ένα δεύτερο παρεκκλήσι αφιερωμένο στους Αγίους Δέκα. Μέσα στο χώρο της Μονής λειτουργεί ένα πολύ μικρό μουσείο, που φιλοξενεί έργα εκκλησιαστικής τέχνης και άλλα πολύτιμα κειμήλια.
ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΥΛΑΚΙ Η΄ ΚΑΘΟΛΙΚΟ
Είναι από τα σημαντικότερα φαράγγια της Κρήτης με ιδιαίτερη θρησκευτική αξία, καθώς στις σπηλιές του έβρισκαν καταφύγιο πολλοί μοναχοί και ασκητές. Μέσα στο μικρό αυτό φαράγγι υπάρχει η εγκαταλελειμμένη μονή Καθολικού, ίσως το αρχαιότερο μοναστήρι της Κρήτης. Γι’ αυτό ονομάζεται και φαράγγι Καθολικό.
Υπάρχει μονοπάτι που ξεκινάει κοντά στη Μονή της Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου και καταλήγει στη μονή Καθολικού. Το μονοπάτι δεν καλύπτει όλο το μήκος του φαραγγιού, αλλά αρχικά διέρχεται παράλληλα με τις πλευρές του.
Μετά από 10’ πορείας, συναντάμε την σπηλιά της Παναγίας Αρκουδιώτισσας με το αρχαίο ιερό της Αρτέμιδος. Από εκεί το μονοπάτι γίνεται έντονα κατηφορικό και το τοπίο ακόμη πιο άγριο. Μετά από άλλα 10’ καταλήγουμε στην εγκαταλελειμμένη Μονή του Καθολικού με τον σπηλαιώδη ναό του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη, ο οποίος έζησε εδώ. Η σπηλιά είναι πολύ βαθιά (151 m) και όποιος θέλει να περπατήσει μέχρι το τέρμα πρέπει να έχει φακούς.
Από το μοναστήρι μπορεί κάποιος να περπατήσει παράλληλα με την κοίτη του ποταμού, και σε 15-25’ να καταλήξει στην έξοδο του φαραγγιού στη θάλασσα, αφού πρώτα δει τις πολλές σπηλιές που ζούσαν οι ασκητές στο παρελθόν. Στην ακτή δημιουργείται ένα στενό και πετρώδες φιόρδ, με καταγάλανα νερά. Εκεί βρίσκεται ένα μικρό πηγάδι, ένα μικρό λιμάνι που φύλαγαν οι μοναχοί τις βάρκες τους και το νταμάρι για τα οικοδομικά υλικά της μονής. Επίσης, εδώ υπάρχει ένας βράχος με σχήμα καραβιού, ο οποίος λέγεται ότι είναι ένα πειρατικό καράβι που πέτρωσε από τις κατάρες του ηγούμενου της μονής.
Στην συνέχεια θα καταλήξετε στην πανέμορφη παράλια του Σταυρού. Εκεί γυρίστηκε η κινηματογραφική ταινία ZORBAS THE GREEK με τον ANTONI KOYIN . Από εκεί θα σας επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο σας όποτε θέλετε.
